Sezaryenden sonra normal doğum mümkün mü?
İlk doğumunuzda çeşitli sebeplerle istemeseniz de sezaryen yapmış olabilirsiniz. Lakin bu bir daha normal doğum yapamayacağınız anlamına gelmiyor. Tabii bazı şartlarla…
Anne olmak güzel olduğu kadar meşakkatli de. Karnında bir canlıyı büyüttükten sonra onu dünyaya getirmek zorluklarıyla beraber adeta bir mucize. Öyle ki, annenin doğum sırasında bütün günahlarının döküleceği söylenir. Lakin her zaman normal doğum gerçekleşmeyebiliyor. Hatta ülkemizde bazı hastanelerde ilk doğumunu sezaryen yapanların oranı yüzde 80'i, 90'ı bile bulabiliyor. İlki sezaryen olunca tekrar doğum yapmak isteyenler, kendini yine sezaryene ‘mecbur' hissediyor. Fakat bazı şartlara ve risklere bağlı olsa da sezaryenden sonra normal doğum (SSVD) yapılabiliyor. Normal doğuma dönüş yapmak isteyenler, sosyal mecralarda kendilerine SSVD buluşma noktaları bile kurmuş. Buralarda riskler ve şartlarla ilgili makaleleri, SSVD yaptıran doktorları, tecrübelerini birbirlerine aktarıyorlar. Sezaryenle doğum yaptığı için kendini ‘anne' hissedemeyen kadınlar, birbirlerini gereksiz sezaryenden kurtarmaya çalışıyor. Peki, SSVD neden önemseniyor?
‘Ben normal doğum yapamam' sabit fikrine sahip olanlara sözümüz yok lakin sezaryenin doğum sancısını hissetmeme gibi bir artısına karşılık normal doğumun da pozitif yönleri bulunuyor. Bunun yanı sıra çok yaygın olmasa da daha önce sezaryen yapmış bir kadının normal doğum istemesini makul kılan sebepler de var. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Lalehan Kutlay'a SSVD'nin tercih nedenlerini sorduk, şu bilgileri edindik:
-İyileşme süreci daha çabuk, hayata dönüş daha kolaydır. Çok zor bir doğum değilse anne doğumdan hemen sonra normal beslenebilir. Daha rahat hareket edebilir ve bebeğiyle daha rahat ilgilenebilir.
-Kan kaybı genel olarak sezaryene göre daha azdır. Sezaryende normal doğuma göre ortalama kan kaybı iki kat fazladır.
-Doğuma aktif katılabilmek bazı anneler için önemli. Bebeğin doğuşunu hissetmek, hemen ilk teması sağlamanın özellikle daha başarılı emzirme ve bebeğe ait bazı stres faktörlerini azalttığına dair bulgular var.
-Tekrarlayan sezaryenler anne açısından ciddi tehlikeler taşıyan bazı komplikasyonların artmasına neden olur. Plasentanın yerleşmesi ve karın içi yapışıklıklarla ilgili sorunlar bazı durumlarda rahimin alınmasına, mesane ve bağırsak yaralanmalarına neden olabilir. Bazı durumlarda hayati tehlike ortaya çıkabilir. Bu nedenle özellikle üç veya daha fazla çocuk sahibi olmayı planlayan anneler için SSVD doğru bir tercih.
-Enfeksiyon, emboli gibi ciddi komplikasyonlar sezaryene göre daha az görülür. (Ancak bugün bu risklerin sezaryen için de oldukça düşük olduğunu belirtmek gerekir.)
Kimler sezaryenden sonra normal doğum yapabilir?
Bazı avantajlarından dolayı sezaryenden sonraki doğumunu normal yapmaya karar verenler olabilir. Ancak bu her zaman mümkün değil. Belli şartların sağlanması gerekiyor. Op. Dr. Lalehan Kutlay'a göre, aşağıdaki şartlar yerine getirilip riskler giderilmeden SSVD yani normal doğum yapılamaz:
-SSVD'de en büyük risk, doğum sırasında rahmin yırtılmasıdır ve acil sezaryen gerektirir. Bu sebeple rahmin alınma veya bebek ve annenin hayati riski olma ihtimaline karşı SSVD planlanan hastanenin günün 24 saatinde birkaç dakika içinde sezaryen koşullarını sağlayabilecek durumda olması gerek.
-Daha önce sezaryenin yapılış şekli de önemli. Rahme yapılan kesiklerin hepsi SSVD için geçerli değil. ‘Alt segment transvers' olarak adlandırılan yatay kesinin şansı yüksek. Ancak diğerlerinde tercih edilmemeli.
-Önceki sezaryenin hangi nedenle yapıldığına bakılır. Eğer belirgin bir çatı darlığı varsa sonraki doğumlarda da sorunlara sebep olacağından SSVD denenmemelidir. Buna karşılık makat geliş ya da bebeğin sıkıntıda olması durumu nedeniyle yapılan sezaryenlerde bir sonraki gebelikte aynı durum yoksa SSVD iyi bir seçenek olabilir.
-SSVD için bir önceki sezaryenden sonra en az iki yıl geçmiş olması tercih edilir. Bir önceki sezaryenle sonuçlanmış iki doğum arasında daha kısa süre olması rahmin yırtılma riskini artırır.
-İki ya da daha fazla sezaryenden sonra SSVD şansı azalır. Tek sezaryenden sonra şans daha yüksektir. Annenin obez olması, bebeğin iri olması da aynı şekildedir.
Normal doğum yaptıran doktor ve hastane bulmak neden zor?
Sezaryenden sonra normal doğum yapmak isteyenler, gerekli şartları sağlasa ve riskleri göze alsa da bir sorun daha var: SSVD yani normal doğum yaptıran hastane veya doktor bulmak oldukça zor. Bu konuda mustarip olan kadınların forumlarda birbirine doktor tavsiye ettiğini hatta sosyal medyada yaşadıklarını paylaşmak adına dayanışma grupları kurduklarını söyleyebiliriz. Op. Dr. Lalehan Kutlay, bu zorluğun sebeplerinin başında pek çok hastanenin gerekli koşulları sağlayarak herhangi bir risk halinde dakikalar içinde sezaryen yapılma şansına sahip olmamasını görüyor. Hemen ardından eskiye oranla daha kolay olsa da önceki sezaryen hakkında bilgi veren sağlık kayıtlarına ulaşmanın zorluğu geliyor. Bununla birlikte Kutlay, özellikle devlet hastanelerinde doktorların doğumu başlayan birçok hastayla ilgilenmek zorunda olduklarına dikkat çekiyor. Haliyle ekstra ihtimam gerektiren SSVD hastalarının başında beklemeleri ve risklerini göze almaları zorlaşıyor. Tüm bu zorluklara çözümü ise şu cümlelerle ifade ediyor Kutlay: “Kanımca en büyük sorun ülkemizde yeterli bilgi ve deneyime sahip ebelerin çok çok az olması. İyi bir ebe, doğum takibini tek başına yapabilir ve doğumu da yaptırabilir. Doktor, ebesine güvenebildiğinde çok daha rahat çalışır. Uzun yıllardır İngiltere'de tüm SSVD doğumlar ebeler tarafından gerçekleştiriliyor. Yeterli sayıda ve donanımda ebelerimiz olursa ilk doğumda sezaryen oranını düşürebiliriz. Bu oran düşük olursa SSVD sadece bir tercih sorunu olur.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder